Rinette Schotsborg

KAN JE EENS IETS VERTELLEN OVER JEZELF?

Geboren en getogen in Suriname, vertrok ik op mijn 21ste naar Nederland. In die tijd kwamen er veel Surinamers naar Nederland. Ik vond werk in het onderwijs, ging weer studeren en werd aangenomen bij de schooladviesdienst. Ik hielp gezinnen bij problemen thuis en bij schoolkeuzes. Veel maatschappelijk werkers liepen tegen culturele problematiek aan. Ik zei daarom mijn baan op, ging trainingen geven als zelfstandige en begeleidde leerkrachten en leerlingen. Met 65 jaar mocht ik met pensioen, maar ik hield zoveel van mijn werk, dat ik nog tot mijn 68ste door ben gegaan. Nu ben ik dus echt met pensioen. Ik breng uren door in de tuin en geniet van mijn kinderen, kleinkinderen en vriend.

HOE BEN JE IN AANRAKING GEKOMEN MET HANDEN IN HUIS?

Mijn zus was al vrijwilliger bij Handen in Huis. Toen ik op mijn 68ste met pensioen ging, zei ze: ‘Ik heb leuk vrijwilligerswerk voor je..’, dat was dus mantelzorgvervanging bij Handen in Huis. Ik wil, met name gepensioneerde mensen, dit vrijwilligerswerk van harte aanraden. Het is zo ontzettend dankbaar. Het feit dat je beschikbaar bent voor iemand die het zo hard nodig heeft, vind ik op zichzelf al prachtig en je krijgt er zoveel voor terug!​

HOE WORD JE GEKOPPELD?

Als iemand mantelzorgvervanging nodig heeft, bellen ze met Handen in Huis. Zij kijken wie ze geschikt vinden om in dat gezin de mantelzorger te vervangen en bellen soms mij. We bespreken de problematiek en als ik denk ‘dat is iets voor mij’, dan maak ik een afspraak voor een kennismakingsbezoek. Op basis van dit gesprek kijken we of ik de geschikte kandidaat ben. Het is me nog nooit overkomen dat dat niet het geval was, maar het kan gebeuren.​

JE DRUKT OP DE DEURBEL EN DAN …

Eigenlijk doe je gewoon de dingen die je thuis ook doet. In het kennismakingsgesprek is alles al besproken en heb ik het huis van boven tot onderen gezien. Ik weet dus precies wat me te wachten staat, wat de dagindeling is, welke familie en vrienden er langskomen, etc. We beginnen meestal met een kop koffie, waarna de mantelzorger vertrekt en ik de tijd neem om mijn tas uit te pakken. Dan begint het gebruikelijke dagritme van de cliënt. We drinken een borrel, kijken tv, lezen de krant of maken een wandeling. Natuurlijk kan het soms ook heel hectisch zijn. Ik ben wel eens bij iemand geweest met een zware vorm van dementie. ’s Nachts dacht ik: wat hoor ik nu toch? Ik liep naar beneden en daar zat hij – tv aan met het volume snoeihard.​

WAT MAAKT DIT VRIJWILLIGERSWERK ZINVOL?

Er zijn twee mensen die op adem komen: degene die zorg nodig heeft en de mantelzorger. Het is zo ontzettend dankbaar en zinvol om een bijdrage te mogen leveren aan het opladen van een mantelzorger. Daar word ik gewoon heel blij van.​

WAT ZIJN MOOIE MOMENTEN DIE JE ZIJN BIJGEBLEVEN?

Soms ontdek je mooie dingen. Zo ook bij een meneer die niet kon praten, terwijl ik aan alles voelde dat hij vanbinnen veel wist. Op een gegeven moment dacht ik: weet je wat, ik koop een schriftje zodat hij alles op kan schrijven. Toen ik zag dat hij heel goed kon schrijven, deed me dat zo goed! Ik was ook eens bij een Irakees gezin, waarvan ik dacht dat de heer des huizes geen Nederlands sprak. Op een middag, ik zat met de kinderen te eten, hoor ik hem ineens mijn naam roepen: RINETTE! Dat vond ik zo’n prachtig moment. Ik stond op en liep naar hem toe, waarop zijn zoon zei: ‘Daar ga je nu toch zeker niet heen? We zijn aan het eten.’ Ik zei: ‘Jawel, ik heb geen regels en hij heeft mij nodig.’ Hij bleek hoognodig naar de wc te moeten. Het is bij zulke momenten fijn om te merken dat je gewoon je gevoel kan volgen.

Eveneens was dit het geval toen ik bij een meneer was en hoorde van zijn zus dat zijn dochter jarig was. Ze zou die dag bij hem langskomen. Ik dacht: ik bel haar gewoon op en vraag of we bij haar langs mogen komen. Dat mocht. Ik heb bloemen gekocht, vervoer op maat geregeld en daar gingen we samen. Hij heeft zo genoten!

Een andere keer was ik bij een man waarbij zijn vrouw een dikke portemonnee had achtergelaten, zodat we elke dag iets lekkers konden bestellen of uit eten konden gaan. Het was in ieder geval niet de bedoeling dat ik zelf zou gaan koken. Na drie keer uit eten te zijn geweest, dacht ik: morgen kook ik zelf. Ik haalde boodschappen en kookte een heerlijke maaltijd. Hij genoot intens van het lekkere eten. Dan geniet ik toch ook!

HOUD JE CONTACT MET DE MENSEN BIJ WIE JE BENT GEWEEST

We blijven wel in contact, maar niet in die zin dat we buiten de mantelzorgvervanging op visite komen bij elkaar. Met een vrouw voel ik wel vaak een vriendschapsband. Het zijn bijzondere relaties, maar toch houd ik het liever gescheiden van mijn privéleven, zodat ik afstand kan houden.

HOE VAAK GA JE OP PAD VOOR HANDEN IN HUIS?

Ik probeer meestal twee keer per maand een paar dagen te gaan, maar soms ook langer. Binnenkort ga ik weer naar iemand die 16 dagen zorg nodig heeft. Dat doe ik samen met iemand anders: ik acht dagen, zij acht dagen. Het is voor mij ook een soort vakantie, vooral bij mensen die ik al ken. Ik ga er echt met plezier naartoe en ik weet zeker: zolang ik dit kan doen, blijf ik het doen.​

HAD JE JEZELF DIT VRIJWILLIGERSWERK VOORHEEN ZIEN DOEN?

Ik had nooit gedacht dat ik dit zou gaan doen, maar ik ben heel blij dat dat wel zo is. Ik heb jarenlang mensen begeleid, ben naar gezinnen geweest om hen te helpen bij problematiek, maar acht dagen bij iemand in huis zijn? Nee, ik dacht nooit dat ik dat zou kunnen. Toch kan ik het en het is echt een prachtige ervaring. Natuurlijk ben ik blij als ik weer thuis ben, maar als dat niet zo was, zou het ook niet goed zijn.​

WELKE EIGENSCHAPPEN HEB JE NODIG OM VRIJWILLIGER TE WORDEN?

Vrijwilligers van Handen in Huis verlaten hun eigen huis om zonder pretenties bij anderen in huis te stappen en alles over te nemen, dat is heel bijzonder. Je weet van tevoren nooit hoe mensen reageren. Er kunnen bijvoorbeeld allerlei emoties naar boven komen doordat de mantelzorger een paar dagen weggaat en dan komt er ook nog iemand die ze niet goed kennen. Geduld is dan ook een belangrijke eigenschap.

Het is voor de hulpvrager ook belangrijk dat je betrouwbaar bent: je bent zomaar een paar dagen of langer te gast in het huis van iemand anders en je kunt overal bij. Van bankpas tot waardevolle spullen in huis. Daarbij komt ook duidelijke communicatie kijken. Het is belangrijk dat verwachtingen worden uitgesproken en dat je je eigen grenzen daarbij weet aan te geven.

WAT ZOU JE TEGEN EEN VRIJWILLIGER IN SPE WILLEN ZEGGEN?

Vrijwilliger zijn bij Handen in Huis is een fantastische kans om uit je comfortzone te stappen en nieuwe ervaringen op te doen. Het is echt fantastisch en zo mooi!