Rina van Wees

Opleiding: Maatschappelijk werk
Vrijwilliger Handen in Huis: sinds 9 jaar

Kan je iets over jezelf vertellen

Mijn carrière startte al toen ik 14 jaar oud was. Ik woonde toen in Berg en Dal bij Nijmegen, maar vertrok al snel naar Amsterdam waar ik als bejaardenverzorgster aan de slag ging. Het liefst wilde ik ziekenverzorgster worden, maar daarvoor moest je intern gaan wonen. Aangezien ik met mijn zus samenwoonde en zij studeerde kon dat niet. Na een aantal jaar in de bejaardenverzorging ging ik de wijk in. Ik wilde graag kinderen en dat geluk viel mij in 1975 ten deel: ik werd verblijd met een dochter.

Op het moment dat zij naar de peuterschool ging, pakte ik het studeren weer op. Eerst deed ik Ouders Op Herhaling – ik had immers nog weinig onderwijs gevolgd. Daarna volgde de mavo en terwijl ik dacht dat ik op een open dag van het mbo-onderwijs was, bleek ik op de open dag van het hbo-onderwijs te zijn. Ik schreef mij in voor de opleiding Maatschappelijk Werk, haalde het toelatingsexamen en zo kwam het dat ik maatschappelijk werkster in Amsterdam-Zuidoost werd. Daar heb ik 15 jaar gewerkt en mij vooral ook ingezet voor de slachtoffers van de Bijlmerramp. Dat werk deed ik met heel veel plezier. Nadat het werk in de Bijlmer op orde was, moest ik terug naar het reguliere maatschappelijk werk. Inmiddels was ik daar uitgegroeid en besloot ik de overstap te maken naar het bedrijfsmaatschappelijk werk. De laatste 12 jaar van mijn carrière heb ik gewerkt bij de ING-bank. Op dit moment werk ik nog steeds. Ik begeleid nu nog een paar leerlingen voor een kleine thuiszorgorganisatie.

Hoe ben je met Handen in Huis in contact gekomen?

De partner van een goede vriendin was ziek. Ze vertelde dat ze er graag even tussenuit wilde en vroeg mij of ik haar mantelzorgtaken over kon nemen. Natuurlijk wilde ik dit voor haar doen, maar ik wilde ook dat het goed geregeld was. We gingen op zoek en kwamen uit bij Handen in Huis. Zij boden precies wat wij nodig hadden. Ik word zo blij van het werk, dat ik inmiddels al vele mantelzorgers tijdens hun vakantie heb vervangen.

Hoe word je (eenmalig) gekoppeld?

Het proces van koppelen verloopt heel natuurlijk. Ik word gebeld door Handen-in-Huis met het verzoek of ik een mantelzorger wil vervangen. Als ik in de aangegeven periode kan, geef ik dat aan en krijgt de mantelzorger mijn contactgegevens. Zij neemt contact met mij op en we maken een afspraak voor een kennismaking. Is er een wederzijdse klik, dan zeggen we beiden ‘ja’.

Vertel eens over het werken voor Handen in Huis. Je drukt op de deurbel en dan…

Het is voor mij belangrijk om al tijdens de kennismaking een dagschema te maken. Zodra ik arriveer voor het overnemen van de mantelzorg, neem ik samen met de mantelzorger het schema nog een keer door en kijken we goed of er nog veranderingen nodig zijn. Daarna gaat de mantelzorger weg en neem ik de touwtjes in handen.

Het is belangrijk om in de sfeer en gewoontes van de mantelzorger en cliënt te blijven. Natuurlijk heb ik ook mijn grenzen. Zo zal ik niet snel om 22.00 uur naar bed gaan. Als ik nog alleen ben, betekent dit dat ik even de tv aanzet en een momentje voor mezelf neem.

Mijn taak is het zo gezellig en prettig mogelijk voor de cliënt te maken. Dit betekent ook dat we soms dingen gaan ondernemen. Op die momenten rijd ik de auto voor en gaan we bijvoorbeeld een dagje naar de Dappermarkt in Amsterdam. Heeft de cliënt een beter plan, dan doen we dat natuurlijk.

De dag dat de mantelzorger weer terugkomt, zorg ik ervoor dat deze rustig thuis kan komen. Ik bereid het eten voor die avond voor, zorg dat er boodschappen in huis zijn en de was is weggewerkt. Het is fijn voor de mantelzorger om in een opgeruimd huis de taken weer rustig op te pakken.

Kan je een mooi moment beschrijven?

Mooie momenten zijn toch wel de momenten dat je de mensen echt een plezier doet. Ik zal nooit vergeten dat ik een vrouw met dementie meenam naar de boerderij van mijn broer. Op dat moment waren er meer dan 100 lammetjes. Ze maakte daar contact mee en wilde er niet meer bij weg. Op zo’n moment denk je: daar doe ik het voor!

Hoe vaak, waar en wanneer werk je?

Voor dit werk maakt het mij niet uit of ik nu werk in de buurt van mijn woonplaats Amsterdam of, zoals mijn volgende adres, in Dronten. Hetzelfde geldt voor de periode. Als pensionado ben je vrij je eigen tijd in te delen.

Ben je vaker bij dezelfde persoon geweest?

In het verleden kwam ik vaak bij dezelfde persoon. Je bouwt dan ook echt een band op, dat is fijn.

Wat doet dit werk met jou?

Veel! Mijn dochter zegt weleens tegen me: ‘Mam, wanneer hou je er mee op?’ Mijn korte antwoord is dan: ‘Dan moeten de zorgklieren weg zijn.’ Het is prachtig, zinvol werk!

Wat maakt dit werk zo zinvol?

Het is zo ongelofelijk belangrijk mensen in deze situatie te helpen. Een mantelzorger heeft af en toe rust en ontspanning nodig. Het is dan soms zo onmenselijk om de partner, vader, moeder, opa, oma of kind tijdelijk op te laten nemen in een zorginstelling. Het is juist mooi om hun een stukje veiligheid te bieden als de vaste mantelzorgers er even tussenuit zijn. Het is prachtig en het werkt!

Welke eigenschappen heb je nodig om dit werk te doen?

Voor dit werk moet je geduldig zijn en je kunnen inleven in de persoon waar je voor zorgt. Je hoeft geen verpleegkundige of dokter te zijn, maar enige kennis over het ziektebeeld van de persoon waar je naartoe gaat, is handig.

Raad je anderen dit werk aan?

Dit werk raad ik anderen zeker aan en ik zou anderen willen zeggen: ‘Kijk eens wat het jou oplevert. Zodra je de mantelzorg bij iemand overneemt, gaat er een knop om bij jezelf en zet je je in voor de ander. De snelle wereld waarin we leven laat je even achter je. Rennen en vliegen is er gewoon even niet meer bij, simpelweg omdat het niet gaat. Alle aandacht gaat naar de cliënt. De knop die ik omzet, zorgt ook voor rust bij mijzelf!

Heb je contact met andere vrijwilligers?

Handen in Huis organiseert eens per jaar een bijeenkomst voor al haar vrijwilligers. Inmiddels ken ik een paar mensen en soms kom ik hen tegen in de stad.

Wat zou je tegen een vrijwilliger in spe willen zeggen?

Het is ongelofelijk belangrijk om mantelzorgers te helpen. Zij kunnen soms tijdelijk een beroep doen op een zorginstelling, maar hoe mooi is het om mensen in de eigen thuissituatie te kunnen helpen en hun daar dat stukje veiligheid te bieden dat zij zo hard nodig hebben?’